en

Г.Арсланхуяг: Эцэг эхчүүд цахим орчинд зарцуулах цагаа багасгаж, хүүхдүүддээ зориулах цагаа нэм

2018-11-02 10:05:11
2899

Цагдаагийн байгууллагаас хүүхэд, залуучуудыг цахим орчинд үйлдэгдэж буй гэмт хэрэг, зөрчлөөс урьдчилан сэргийлэх, хамгаалах, цахим орчинд үйлдэгдэж буй гэмт хэргийн шалтгаан нөхцөлийг арилгах, бууруулах зорилгоор “Unfriend” хөдөлгөөнийг зохион байгуулж байсан. Үргэлжлүүлэн арваннэгдүгээр сарын 1-ээс эхлэн ухуулга, нөлөөллийн “Цахим орчинг зөв болгоё” аяныг эхлүүлжээ. Үүнтэй холбоотойгоор ЦЕГ-ын Урьдчилан сэргийлэх хэлтсийн дарга Г.Арсланхуягтай цөөн хором ярилцлаа.

-“Цахим орчинг зөв болгоё” аяны гол онцлог нь юу байх вэ. Аяны хүрээнд ямар ямар ажлыг зохион байгуулах юм бэ гэдгээс ярилцлагаа эхлүүлье?

-Харилцаа холбооны зохицуулах хороо, ЦЕГ хамтран “цахим орчинг зөв болгоё” нөлөөллийн аяныг эхлүүлж байна. Сүүлийн үед цахим орчинд худал хуурмаг мэдээлэл түгээх, хүний нэр төрд халдаж, гутаан доромжилдог боллоо. Элдэв сөрөг мэдээлэл хүүхэд, залуусын хүмүүжилд сөргөөр нөлөөлж байгаа учраас цахим орчныг зөв ашиглах хэрэгтэй байгаа юм. Гэтэл манайхан цахим орчныг гэмт хэрэг үйлдэх арга хэрэгсэл болгочихоод хүний нэр хүндийг гутаан доромжилж, худал хуурмаг мэдээлэл түгээн дэлгэрүүлж байна. Гаднын соёлтой орнууд цахим орчныг сайн мэдээ түгээж, баяр баяслаа хуваалцдаг, хэрэгтэй мэдээллээ солилцох хэрэгсэл болгон ашигладаг байгаа юм. Мэдээлэл дамжуулах урсгал нь ихсээд ирэхээр цахим орчинд нэр хаяггүй этгээдүүд нийлж групп, чат нээж, мэдээллээ нээлттэй тавьдаг хүмүүсийн мэдээллийг ашиглаад байгаа юм. Ер нь цахим орчны буруу хэрэглээ, түүгээр урсах сөрөг мэдээллүүд нь нийгэмд стресс, бухимдал авчирч байна. Үүний эсрэгээр цахим орчинд эерэг, зөв мэдээлэл түгээж байх үүднээс “цахим орчинг зөв болгоё” аяныг зохион байгуулж байгаа юм. Уг аяны хүрээнд хүний нэр төрд халдах гэмт хэргийн талаар мэдлэг, мэдээлэлгүйн улмаас гарч байгаа хор уршгийг хүмүүст таниулах, цахим зөв хэрэглээг сурталчилна.

-Цахим орчныг яаж ашиглах нь гэмт хэргийн хэрэгсэл болдог юм бэ. Ямар төрлийн гэмт хэрэг ихэвчлэн үйлдэгдэж байна вэ?

-Сүүлийн үед цахимаар залилах гэмт хэрэг ихсээд байна. Мөн цахимаар хүнийг гутаан доромжилж, нэр хүндэд нь халдаж байна. Садар самуунд уруу татаж байна. Шинэ төрлийн гэмт хэргүүдийг цахим орчноор дамжуулан үйлдэж байгаа юм. Хулгайч нар хүртэл групп чат, фэйж хуудастай болчихсон байх жишээтэй.

-Манай улсын иргэд фэйсбүүкийг хэтрүүлэн ашиглаж байна. Хүмүүс юунаас болоод фэйсбүүкийг ямарч шүүлтүүргүйгээр хэтрүүлэн ашиглаж байна гэж та бодож байна вэ?

-Уншигчийн боловсролтой холбоотой.

-Цахимаар явж байгаа сөрөг мэдээллүүд нийгмийн сэтгэл зүйд ялангуяа залуучуудын сэтгэл зүйд хэрхэн нөлөөлж байна вэ. Сөрөг мэдээллүүд нь залуусыг хэрхэн сөрөг зүйлд уруу татдаг юм бэ?

-Эцэг, эхчүүд ажил амьдралын хэвшилд орчихсон учраас өглөө гараад орой ирдэг. Гэтэл түүний ард хүүхэд байгаа. Эцэг, эхчүүд хүүхдэдээ зориулах цаг зав маш бага болсон. Тэд хүүхдүүдтэйгээ ярилцахаас илүү цахимаар харилцах нь түгээмэл болоод байна. Тиймээс эцэг, эхчүүддээ цахим орчинд зарцуулах цагаа багасгаж, хүүхдүүддээ зориулах цагаа нэмээрэй гэж зөвлөмөөр байна. Үр хүүхэддээ ямар хяналт тавьдаггүй, өглөө гараад орой ирдэг эцэг эх олширч байна. Энэ хооронд хүүхдүүд хоорондын цахим хэрэглээ нь эцэг, эхчүүдээс өндөр болчихсон.

Хүүхдүүд цахим орчинд өөрсдийн чөлөөтэй орон зайг бий болгож, нэг нэгнийгээ гадуурхаж байна. Цахимаар томчуудын бие биедээ дамжуулж байгаа мэдээлэл нь эргээд хүүхдийн хүмүүжилд нь сөргөөр нөлөөлж байгаа юм. Хүүхэд цахим орчинд явж байгаа мэдээллийг ямар нэг шүүлтүүргүй шууд хүлээж авна. Хүүхэд олон давтамжтай сөрөг мэдээлэлд итгэл үнэмшил олж авах, түүнээс болоод буруу үлгэр дуурайлал авч, өөрийн зан, үйлдлээ өөрчилж байна.

-Танай байгууллага болон Харилцаа холбооны зохицуулах хорооны төлөөлөгчид Фэйсбүүк компанийн Ази, Номхон далайн бүсийн төлөөлөгчидтэй уулзсан. Энэ үеэр цахимаар үйлдэгдэж байгаа гэмт хэргийг хурдан шуурхай илрүүлэхэд хамтарч ажиллахаар болсон шүү дээ. Үүнтэй холбоотойгоор ямар ажлыг хийж байна вэ? 

-Фэйсбүүк компанийн Ази, Номхон далайн бүсийн төлөөллүүд Монголд ирж ажилласан. Энэ ажлын хүрээнд сөрөг агуулгатай, хууль зөрчсөн контент, гэмт хэргийг бууруулах тал дээр хамтарч ажиллахаар болсон. Удахгүй сөрөг хандлага, гэмт хэрэг хэргийн шинжтэй мэдээллийг устгах ажлыг эхлүүлнэ.

-Цахим орчинг хэрхэн зөв ашиглах талаар зөвлөхгүй юү?

-Цахим хэрэгсэл нь өөрөө гэмт хэрэг сурталчлахгүй байх шүүлтүүртэй байдаг. Гэмт хэрэг, садар самуунд уруу татсан мэдээллийг автоматаар устгадаг тохиргоо, сөрөг мэдээллээс хамгаалах зааварчилгаа байдаг юм. Үүнийг иргэд мэддэггүй. 18 нас хүрээгүй хүүхэд үзэж болохгүй бичлэг, зурагны тохиргоог хүүхэд, дүү нартаа хийж өгөх хэрэгтэй юм. Фэйсбүүк нь англи хэлтэй программ учраас тухайн хэлтэй садар самуунд уруу татсан, оролдлого, гэмт хэргийн шинжтэй зүйлийг түлхүүр үгээр таниад устгачихдаг. Харин манай кирилл үсгийг тухайн программ таньдаггүй юм болов уу гэж ойлгодог. Тийм учраас цахим орчинд худал хуурмаг мэдээлэл урт хугацаанд оршоод байна. Хүүхэд, гэр бүлийн тухай хуулинд хүүхэд нь гэмт хэрэг үйлдэх эсвэл гэмт хэргийн хохирогч болсон тохиолдолд эцэг, эх нь хариуцлага хүлээх ёстой байдаг. Тиймээс цахим орчинд насанд хүрээгүй хүүхдүүдийн орж болохгүй сайт, үүсгэж болохгүй групп, чат тохиргоог эцэг, эхчүүд өөрсдөө хийж өгөх ёстой.

Харин насанд хүрсэн хүмүүс мэдээлэлд шүүлтүүртэй хандах ёстой юм. Мөн шүүлтүүртэй хандаж чадах боловсролыг хүүхдүүддээ олгох ёстой. Зөв мэдээлэл цахимаар түгээгдээд эхэлбэл, зөв зохистой мэдээллийн урсгал явагдана.

Цахим орчинд аюулгүй байдлаа хангах, мэдээллийн урсгалаа цэгцэлж, сөрөг мэдээлэл авдаггүй болгох, зөв групп, чатад байх ёстой. Хамгийн гол нь өөрсдийн тань мэдээллийг өсвөр үеийн залуучууд уншдаг учраас өөрийн хуудсандаа үзэл бодлоо чөлөөтэй илэрхийлж болох ч зөв соёлтой хэрэглээрэй.

Мөн баталгаагүй мэдээлэл шэйр хийгүй байх, зүй бус үгтэй сэтгэгдэл бичихгүй байх, хүүхэд үзэхэд тохиромгүй зураг, бичлэгийг цааш түгээхгүй байх, танихгүй хүний найзын хүсэлтийг авахгүй байх, хувийн мэдээллээ хэт дэлгэрэнгүй байршуулахгүй байх хэрэгтэй.

-Ярилцсанд баярлалаа. Танд амжилт хүсье.

Эх сурвалж: Itoim.mn мэдээллийн сайт

ШИНЭ МЭДЭЭ
Элчин сайдын яам, дипломат төлөөлөгчийн газрын байр, түүний ойр орчимд дрон нисгэхийг хориглоно
Элчин сайдын яам, дипломат төлөөлөгчийн газрын байр, түүний ойр орчимд дрон нисгэхийг хориглоно
0
82
2025/07/03
Явган аялал зохион байгууллаа
Явган аялал зохион байгууллаа
0
61
2025/07/01
Хамгаалалт, зохицуулалт үргэлжилж байна
Хамгаалалт, зохицуулалт үргэлжилж байна
253
253
2025/06/29
Цагдаагийн байгууллагаас 600 алба хаагч хамгаалалт, зохицуулалтад ажиллаж байна
Цагдаагийн байгууллагаас 600 алба хаагч хамгаалалт, зохицуулалтад ажиллаж байна
253
253
2025/06/28
Миний мөр...
Миний мөр...
253
253
2025/06/28
“Хааны эрэлд-2025” олон улсын хамтарсан сургууль өндөрлөлөө
“Хааны эрэлд-2025” олон улсын хамтарсан сургууль өндөрлөлөө
253
253
2025/06/28
“Шийдвэрлэлт-1” нэгдсэн арга хэмжээний эхний үе шатыг дүгнэлээ
“Шийдвэрлэлт-1” нэгдсэн арга хэмжээний эхний үе шатыг дүгнэлээ
253
253
2025/06/28
Удирдах албан тушаалын сул орон тоог нөхөх 24 удаагийн тусгай шалгалт, сонгон шалгаруулалт зарлаж, алба хаагчдыг томилсон
Удирдах албан тушаалын сул орон тоог нөхөх 24 удаагийн тусгай шалгалт, сонгон шалгаруулалт зарлаж, алба хаагчдыг томилсон
253
253
2025/06/27
Цагдаа, дотоодын цэргийн анги, байгууллагын
Цагдаа, дотоодын цэргийн анги, байгууллагын "Ёс зүйн дэд хороо"
253
253
2025/06/27
Цагдаагийн байгууллагын захиалгаар гадаадын их дээд сургуульд суралцаж байгаа алба хаагчдын мэдээлэл
253
253
2025/06/26
Газрын гэрчилгээ
253
253
2025/06/26
Цагдаагийн ерөнхий газрын Дотоод хяналт-Аюулгүй байдлын газраас 2025 оны эхний хагас жилийн байдлаар хийсэн хяналт шалгалтын товч мэдээлэл
Цагдаагийн ерөнхий газрын Дотоод хяналт-Аюулгүй байдлын газраас 2025 оны эхний хагас жилийн байдлаар хийсэн хяналт шалгалтын товч мэдээлэл
253
253
2025/06/25
“Эль” эмнэлгийн зочид төлөөлөгчдийг хүлээн авч уулзлаа
“Эль” эмнэлгийн зочид төлөөлөгчдийг хүлээн авч уулзлаа
253
253
2025/06/24
“Процессын дахин инженерчлэл”-ийн баг Өмнөговь аймагт ажиллаж байна
“Процессын дахин инженерчлэл”-ийн баг Өмнөговь аймагт ажиллаж байна
253
253
2025/06/24
Бүгд Найрамдах Солонгос Улсын Үндэсний цагдаагийн газрын Олон улсын хамтын ажиллагааны товчооны дарга, бригадын генерал Лий Жүн Хён тэргүүтэй зочид төлөөлөгчид албан айлчлал хийж байна
Бүгд Найрамдах Солонгос Улсын Үндэсний цагдаагийн газрын Олон улсын хамтын ажиллагааны товчооны дарга, бригадын генерал Лий Жүн Хён тэргүүтэй зочид төлөөлөгчид албан айлчлал хийж байна
253
253
2025/06/24
Залуу манлайлагч мөрдөгч, удирдах албан тушаалтан бэлтгэх төсөл үргэлжилж байна
Залуу манлайлагч мөрдөгч, удирдах албан тушаалтан бэлтгэх төсөл үргэлжилж байна
253
253
2025/06/23
Алба хаагчдад томилолтын хуудас гардуулан ажил мэргэжлийн чиг баримжаа олгох сургалтад хамруулж байна
Алба хаагчдад томилолтын хуудас гардуулан ажил мэргэжлийн чиг баримжаа олгох сургалтад хамруулж байна
253
253
2025/06/23
“Хууль бусаар ашигт малтмал хайх, ашиглах, олборлох” гэмт хэрэг үйлдсэн байж болзошгүй хэрэгт мөрдөн шалгах ажиллагаа явуулж байна
“Хууль бусаар ашигт малтмал хайх, ашиглах, олборлох” гэмт хэрэг үйлдсэн байж болзошгүй хэрэгт мөрдөн шалгах ажиллагаа явуулж байна
253
253
2025/06/27
Төгсөгчид цол, энгэрийн тэмдэг, дипломоо гардан авлаа
Төгсөгчид цол, энгэрийн тэмдэг, дипломоо гардан авлаа
253
253
2025/06/21
Цагдаа, дотоодын цэргийн анги, байгууллагаас зарлаж буй нээлттэй тендерийн ерөнхий болон тусгай шаардлагын талаар
253
253
2025/06/20
Цагдаа, дотоодын цэргийн байгууллагын хэмжээнд 2025 оны хагас жилд дотоод аудитын чиглэлээр хийж хэрэгжүүлсэн ажлын тайлан
Цагдаа, дотоодын цэргийн байгууллагын хэмжээнд 2025 оны хагас жилд дотоод аудитын чиглэлээр хийж хэрэгжүүлсэн ажлын тайлан
253
253
2025/06/20
Глен Краннэжийн айлчлал өндөрлөлөө
Глен Краннэжийн айлчлал өндөрлөлөө
253
253
2025/06/20
ЗАСГИЙН ГАЗРЫН ХУДАЛДАН АВАХ АЖИЛЛАГААНЫ СУУРЬ МЭДЛЭГ ОЛГОХ СУРГАЛТАД АЛБА ХААГЧДЫГ ХАМРУУЛАВ
253
253
2025/06/20
Дундговь аймгийн цагдаагийн газрын бүтэц
Дундговь аймгийн цагдаагийн газрын бүтэц
253
253
2025/06/27
Барилга байгууламж ашиглалтад оруулах комиссын дүгнэлт
253
253
2025/06/19
Шинээр томилогдсон алба хаагчдын тангараг өргөх ёслолын арга хэмжээ боллоо
Шинээр томилогдсон алба хаагчдын тангараг өргөх ёслолын арга хэмжээ боллоо
253
253
2025/06/19
“Уран жолоодлого-2025” тэмцээн боллоо
“Уран жолоодлого-2025” тэмцээн боллоо
253
253
2025/06/18
Сэрэмжлүүлэг
Сэрэмжлүүлэг
253
253
2025/06/17
Америкийн Нэгдсэн Улсын Олон улсын цагдаагийн энхийг сахиулах ажиллагааг дэмжих хөтөлбөр (IPPOS)-ийн зөвлөх/эксперт Глен Краннэжийг хүлээн авч уулзлаа
Америкийн Нэгдсэн Улсын Олон улсын цагдаагийн энхийг сахиулах ажиллагааг дэмжих хөтөлбөр (IPPOS)-ийн зөвлөх/эксперт Глен Краннэжийг хүлээн авч уулзлаа
253
253
2025/06/16
“Хааны эрэлд-2025” энхийг дэмжих ажиллагааны олон улсын сургууль эхэллээ
“Хааны эрэлд-2025” энхийг дэмжих ажиллагааны олон улсын сургууль эхэллээ
253
253
2025/06/14
Элчин сайдын яам, дипломат төлөөлөгчийн газрын байр, түүний ойр орчимд дрон нисгэхийг хориглоно
Элчин сайдын яам, дипломат төлөөлөгчийн газрын байр, түүний ойр орчимд дрон нисгэхийг хориглоно
0
82
2025/07/03
Явган аялал зохион байгууллаа
Явган аялал зохион байгууллаа
0
61
2025/07/01
Хамгаалалт, зохицуулалт үргэлжилж байна
Хамгаалалт, зохицуулалт үргэлжилж байна
0
207
2025/06/29
Цагдаагийн байгууллагаас 600 алба хаагч хамгаалалт, зохицуулалтад ажиллаж байна
Цагдаагийн байгууллагаас 600 алба хаагч хамгаалалт, зохицуулалтад ажиллаж байна
0
253
2025/06/28
Миний мөр...
Миний мөр...
0
963
2025/06/28
“Хааны эрэлд-2025” олон улсын хамтарсан сургууль өндөрлөлөө
“Хааны эрэлд-2025” олон улсын хамтарсан сургууль өндөрлөлөө
0
327
2025/06/28
“Шийдвэрлэлт-1” нэгдсэн арга хэмжээний эхний үе шатыг дүгнэлээ
“Шийдвэрлэлт-1” нэгдсэн арга хэмжээний эхний үе шатыг дүгнэлээ
0
65
2025/06/28
Удирдах албан тушаалын сул орон тоог нөхөх 24 удаагийн тусгай шалгалт, сонгон шалгаруулалт зарлаж, алба хаагчдыг томилсон
Удирдах албан тушаалын сул орон тоог нөхөх 24 удаагийн тусгай шалгалт, сонгон шалгаруулалт зарлаж, алба хаагчдыг томилсон
0
133
2025/06/27
Цагдаа, дотоодын цэргийн анги, байгууллагын
Цагдаа, дотоодын цэргийн анги, байгууллагын "Ёс зүйн дэд хороо"
0
86
2025/06/27
Цагдаагийн байгууллагын захиалгаар гадаадын их дээд сургуульд суралцаж байгаа алба хаагчдын мэдээлэл
0
96
2025/06/26
Түгээмэл асуулт хариулт
Холбоо барих
Чат бичих
Facebook холбоос